Vị Trí FP&A Là Gì? Vì Sao Vị Trí FP&A Cần Cập Nhật Kiến Thức IFRS?
FP&A (Financial Planning & Analysis) là bộ phận chịu trách nhiệm hoạch định tài chính, phân tích hiệu quả kinh doanh và đưa ra các dự báo chiến lược cho doanh nghiệp. Việc cập nhật kiến thức IFRS là yêu cầu thiết yếu để FP&A có thể phân tích chính xác các báo cáo tài chính theo chuẩn mực quốc tế, đặc biệt trong bối cảnh các doanh nghiệp ngày càng hội nhập toàn cầu.
1. Giới thiệu về FP&A
1.1. Định nghĩa FP&A
FP&A là viết tắt của Finance Planning & Analysis, là quá trình lập ngân sách, dự báo và phân tích tài chính. Mục tiêu chính của FP&A là cung cấp thông tin tài chính chính xác và kịp thời để hỗ trợ các quyết định chiến lược của doanh nghiệp. Điều này bao gồm việc phân tích các xu hướng tài chính, đánh giá hiệu quả hoạt động và dự báo tình hình tài chính trong tương lai.
1.2. Vai trò của vị trí FP&A trong doanh nghiệp
FP&A đóng vai trò quan trọng trong việc lập kế hoạch ngân sách hàng năm, đảm bảo rằng các nguồn lực tài chính được phân bổ hợp lý và hiệu quả. Quá trình lập ngân sách này không chỉ bao gồm việc xác định các khoản chi tiêu và nguồn thu, mà còn phải cân nhắc các yếu tố rủi ro và cơ hội để đảm bảo rằng doanh nghiệp có thể đạt được các mục tiêu tài chính dài hạn. Ngoài ra, FP&A còn dự báo tình hình tài chính trong tương lai dựa trên các dữ liệu hiện tại và các yếu tố kinh tế, giúp doanh nghiệp chuẩn bị cho các kịch bản khác nhau. Việc dự báo này đòi hỏi FP&A phải có khả năng phân tích sâu sắc và hiểu rõ các xu hướng thị trường, từ đó đưa ra các dự đoán chính xác và kịp thời.
Bên cạnh đó, FP&A phân tích các báo cáo tài chính, đánh giá hiệu quả hoạt động và đưa ra các khuyến nghị cải thiện. Quá trình phân tích này bao gồm việc xem xét các chỉ số tài chính quan trọng, so sánh với các mục tiêu đã đề ra và xác định các điểm mạnh, điểm yếu trong hoạt động kinh doanh. Cuối cùng, FP&A cung cấp thông tin và phân tích để hỗ trợ các quyết định chiến lược của ban lãnh đạo, đảm bảo rằng các chiến lược kinh doanh được thực hiện hiệu quả. Điều này bao gồm việc tham gia vào các cuộc họp chiến lược, trình bày các báo cáo phân tích và đề xuất các biện pháp cải thiện, từ đó giúp doanh nghiệp đạt được sự phát triển bền vững và thành công trong dài hạn.
2. Kỹ năng cần có của một FP&A Analyst

Để trở thành một FP&A Analyst (Chuyên viên Phân tích Tài chính và Kế hoạch) toàn diện, nhân sự cần phát triển một bộ kỹ năng đa dạng, từ phân tích sâu đến giao tiếp thuyết phục. Dưới đây là những kỹ năng quan trọng nhất đối với FP&A Analyst:
2.1. Hiểu biết về kế toán và tài chính doanh nghiệp – Nền tảng không thể thiếu
Đối với FP&A Analyst, kiến thức vững chắc về kế toán và tài chính doanh nghiệp đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo chất lượng phân tích và báo cáo. Khả năng nắm bắt các nguyên tắc kế toán cơ bản, đọc hiểu báo cáo tài chính và phân tích cấu trúc chi phí giúp FP&A Analyst đưa ra những đánh giá chính xác và đề xuất hiệu quả. Ví dụ, việc phân biệt rõ cách ghi nhận doanh thu theo phương pháp dồn tích và dòng tiền thực tế, hay nhận diện đặc điểm của từng loại chi phí (cố định, biến đổi) là yếu tố quyết định để xây dựng các mô hình dự báo tin cậy. Đây cũng chính là nền tảng giúp FP&A Analyst giao tiếp hiệu quả với bộ phận kế toán và trình bày thông tin tài chính một cách thuyết phục trước ban lãnh đạo.
Trong bối cảnh ngày càng nhiều doanh nghiệp áp dụng lập báo cáo tài chính theo IFRS, FP&A Analyst cần hiểu rõ các chuẩn mực này để có thể dễ dàng đọc hiểu và phân tích báo cáo tài chính theo cách tiếp cận mới. Việc nắm vững IFRS không chỉ giúp FP&A thích ứng với những thay đổi trong cách ghi nhận và trình bày thông tin tài chính mà còn cung cấp thêm nhiều góc nhìn giá trị về tình hình kinh doanh, sức khỏe tài chính của doanh nghiệp. Điều này hỗ trợ ban lãnh đạo đưa ra các quyết định chiến lược dựa trên dữ liệu tài chính minh bạch và chính xác hơn.
Ngoài ra, IFRS không chỉ là một bộ chuẩn mực kế toán đơn thuần mà còn là một xu hướng tất yếu trong quá trình hội nhập kinh tế toàn cầu. Các doanh nghiệp hoạt động đa quốc gia, các công ty có kế hoạch IPO hoặc thu hút vốn từ các quỹ đầu tư quốc tế đều cần đảm bảo rằng báo cáo tài chính của họ đáp ứng các tiêu chuẩn IFRS để gia tăng tính minh bạch và khả năng so sánh với các doanh nghiệp khác trên thế giới. Điều này đặc biệt quan trọng đối với FP&A Analyst, bởi việc phân tích tài chính trong môi trường quốc tế đòi hỏi phải hiểu cách thức IFRS ảnh hưởng đến các chỉ số tài chính quan trọng như EBITDA, lợi nhuận ròng hay dòng tiền hoạt động.
Hơn nữa, sự phát triển của công nghệ tài chính (FinTech) và các công cụ phân tích dữ liệu hiện đại đang hỗ trợ mạnh mẽ cho việc áp dụng IFRS trong doanh nghiệp. Việc hiểu biết về IFRS không chỉ giới hạn trong việc đọc hiểu báo cáo tài chính mà còn giúp FP&A Analyst tận dụng các phần mềm và hệ thống ERP tiên tiến như SAP, Oracle Financials hay Workday để chuẩn hóa quy trình lập báo cáo, cải thiện khả năng dự báo và tăng hiệu quả trong phân tích tài chính.
2.2. Kỹ năng phân tích
Kỹ năng phân tích là yếu tố ifquan trọng giúp biến dữ liệu thô thành thông tin hữu ích. Một FP&A Analyst cần có khả năng xử lý lượng lớn dữ liệu tài chính, nhận diện xu hướng và đưa ra các dự báo chính xác. Ví dụ, khi phân tích báo cáo doanh thu hàng quý, nhân sự có thể phát hiện rằng một sản phẩm đang giảm doanh thu bất thường và đề xuất điều chỉnh chiến lược giá hoặc tiếp thị. Kỹ năng này còn giúp đánh giá hiệu quả các dự án đầu tư thông qua các chỉ số như ROI, IRR hoặc NPV.
2.3. Kỹ năng làm việc với dữ liệu
Thành thạo các công cụ phân tích dữ liệu là yêu cầu không thể thiếu trong thời đại số. Excel vẫn là công cụ quan trọng nhất để xây dựng các mô hình tài chính và tự động hóa báo cáo. SQL giúp truy vấn dữ liệu từ các hệ thống ERP, trong khi Power BI hay Tableau biến dữ liệu phức tạp thành các dashboard dễ hiểu. Những công cụ này giúp nhân sự tiết kiệm thời gian xử lý dữ liệu thủ công và tập trung vào phân tích giá trị.
2.4. Kỹ năng giao tiếp và trình bày
Dù có phân tích xuất sắc đến đâu, nếu không thể truyền đạt rõ ràng thì giá trị công việc sẽ bị giảm đi đáng kể. FP&A Analyst cần biết cách trình bày các phát hiện phức tạp dưới dạng đơn giản, sử dụng storytelling với dữ liệu. Kỹ năng này cũng giúp nhân sự làm việc hiệu quả với các phòng ban khác, giải thích rõ các vấn đề tài chính để họ điều chỉnh kế hoạch phù hợp.
3. Tại sao FP&A Analyst cần cập nhật kiến thức IFRS?
Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu hóa mạnh mẽ hiện nay, việc am hiểu IFRS (International Financial Reporting Standards) đã trở thành yêu cầu bắt buộc đối với mọi chuyên viên Phân tích Tài chính và Kế hoạch (FP&A). Chuẩn mực này không chỉ là ngôn ngữ chung của kế toán quốc tế mà còn là công cụ then chốt giúp FP&A thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ phân tích, dự báo và hoạch định tài chính doanh nghiệp.
3.1. IFRS là gì?
IFRS là hệ thống chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế được phát triển bởi Hội đồng Chuẩn mực Kế toán Quốc tế (IASB). Điểm khác biệt cơ bản của IFRS so với các chuẩn mực địa phương như VAS của Việt Nam nằm ở cách tiếp cận dựa trên nguyên tắc (principle-based) thay vì các quy định (rule-based). Điều này giúp báo cáo tài chính trở nên minh bạch hơn, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho việc so sánh xuyên biên giới – yếu tố cực kỳ quan trọng trong môi trường kinh doanh toàn cầu hiện đại.
3.2. Vì sao FP&A Analyst cần hiểu IFRS?
Trước hết, khi doanh nghiệp áp dụng IFRS, toàn bộ hệ thống ghi nhận doanh thu, các loại chi phí và việc hợp nhất báo cáo tài chính đều có sự thay đổi căn bản. Ví dụ điển hình là IFRS 15 về ghi nhận doanh thu với quy định mới về xác định thời điểm và giá trị doanh thu dựa trên nghĩa vụ thực hiện (performance obligation), hoặc IFRS 16 làm thay đổi cách xử lý các hợp đồng thuê tài sản. Những thay đổi này tác động trực tiếp đến các chỉ số tài chính quan trọng, đòi hỏi FP&A Analyst phải hiểu thật sâu sắc về bản chất của chuẩn mực để điều chỉnh phương pháp phân tích, từ đó đảm bảo độ chính xác.
Trong môi trường doanh nghiệp đa quốc gia, yêu cầu về IFRS càng trở nên cấp thiết. Rất nhiều tập đoàn toàn cầu và công ty FDI đều đang sử dụng hoặc định hướng áp dụng IFRS làm chuẩn mực báo cáo chính thức. Thực tế cho thấy ngay cả khi báo cáo pháp lý tại Việt Nam được lập theo VAS, các báo cáo nội bộ vẫn thường được yêu cầu trình bày theo IFRS để phục vụ công tác quản trị tập đoàn. Điều này đặt ra yêu cầu bắt buộc FP&A phải thành thạo cả hai hệ thống chuẩn mực.
Về lâu dài, khi việc áp dụng chuẩn mực IFRS ngày càng trở thành xu hướng phổ biến trong cộng đồng doanh nghiệp, việc thành thạo IFRS sẽ là yếu tố then chốt giúp các chuyên gia Kế toán – Kiểm toán – Tài chính nâng tầm giá trị bản thân. Trong môi trường làm việc đa quốc gia và chuẩn mực báo cáo ngày càng hội nhập, kiến thức IFRS vững vàng không chỉ là yêu cầu cơ bản mà còn là nền tảng quan trọng để phát triển các kỹ năng chuyên sâu khác. Đặc biệt, trong bối cảnh hội nhập kinh tế toàn cầu, ngày càng nhiều doanh nghiệp Việt Nam niêm yết chủ động chuyển đổi sang IFRS, tạo ra nhu cầu lớn về nhân sự có khả năng áp dụng linh hoạt các chuẩn mực quốc tế vào thực tiễn doanh nghiệp.
4. Tìm hiểu lộ trình học IFRS toàn diện tại SAPP Academy

TẠI SAO NÊN LỰA CHỌN LỘ TRÌNH HỌC IFRS TẠI SAPP ACADEMY?
Lộ trình học tập cá nhân hoá: Chương trình học được xây dựng phù hợp với nền tảng kiến thức của mỗi cá nhân, với Đội ngũ Hỗ trợ chuyên môn luôn theo sát tiến độ học.
Học tập với đội ngũ giảng viên chuyên gia: 100% giảng viên là ACCA Member, có nhiều năm kinh nghiệm đào tạo các chứng chỉ quốc tế như ACCA, CertIFR, DipIFR.
Khóa học đề cao tính thực tế: Tặng “Hướng dẫn thực hành chuyển đổi VAS – IFRS” để Kế toán, Kiểm toán viên áp dụng ngay vào công việc thực tiễn.
Đa dạng hình thức học tập: Khóa học IFRS tại SAPP hiện có ba hình thức học tập (Online/Offline/Hybrid) phù hợp với người đi làm bận rộn, không có nhiều thời gian.
Trải nghiệm học tập ưu việt trên nền tảng LMS Pro hiện đại: Dù với hình thức nào, người học cũng được tham gia các hoạt động khảo thí trên nền tảng LMS Pro của SAPP với 20+ tính năng tiện lợi như Notes (Ghi chú), Discussion (Thảo luận), Calculator (Máy tính),…
Chương trình học được xây dựng dựa trên các khung thiết kế giáo dục hàng đầu: Chương trình học sử dụng các khung thiết kế giáo dục hàng đầu như UDL, ADDIE, Backward Design,… giúp học viên hiểu sâu, nhớ lâu kiến thức và duy trì động lực học tập; cập nhật liên tục theo đề cương của ACCA;
Giảm thiểu tối đa rào cản tiếng Anh: Bài giảng bằng tiếng Việt, phần tóm tắt kiến thức dưới bài giảng cũng được Việt hóa kèm các tài liệu bổ trợ Từ điển IFRS, Bản dịch bộ chuẩn mực IFRS,…giúp học viên giảm bớt các rào cản về ngôn ngữ
Đăng ký ngay lộ trình học IFRS tại SAPP để hưởng ưu đãi giới hạn bao gồm:
Ưu đãi đến 30% khi đăng ký lộ trình IFRS cá nhân hoá (bao gồm chứng chỉ CertIFR và DipIFR)
VOUCHER trị giá 500.000 VNĐ dành cho 05 người đăng ký khóa học DipIFR Online sớm nhất
VOUCHER ĐÓNG NHÓM từ 2 học viên trở lên trị giá: 300.000 VNĐ/học viên, 500.000 VNĐ/học viên và 700.000 VNĐ/học viên
NHẬN ƯU ĐÃI HẤP DẪN TỚI 30% KHI ĐĂNG KÝ LỘ TRÌNH IFRS CỦA SAPP ACADEMY
Xem thêm: