#Những Quy Định Về Quyết Toán Thuế Thu Nhập Doanh Nghiệp

Quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp là một phần không thể thiếu trong các hoạt động kế toán của mọi doanh nghiệp khi năm tài chính khép lại. Điều này là cần thiết để đảm bảo tính minh bạch và tuân thủ quy định pháp luật. Vậy quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp là gì? Các thủ tục hồ sơ liên quan như thế nào và những điều cần lưu ý trong quá trình này?

1. Quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp là gì?

Quyết toán thuế doanh nghiệp là một quá trình kế toán quan trọng và bắt buộc đối với tất cả các tổ chức và doanh nghiệp hoạt động kinh doanh trên lãnh thổ Việt Nam. Trách nhiệm chính của nhân viên kế toán là thực hiện quy trình kê khai doanh thu và thu nhập từ các hoạt động kinh doanh, sản xuất hàng hóa, hoặc cung cấp dịch vụ theo các quy định của pháp luật để đáp ứng nghĩa vụ nộp thuế cho ngân sách nhà nước.

Theo quy định tại Điều 12 của Thông tư số 156/2013/TT-BTC, được sửa đổi và bổ sung tại Điều 16 của Thông tư số 151/2014/TT-BTC của Bộ Tài chính, quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp bao gồm hai phần chính. Phần đầu tiên liên quan đến quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp hàng năm, trong đó nhân viên kế toán cần thực hiện việc tổng hợp, kiểm tra và báo cáo tình hình tài chính để xác định mức thuế phải nộp cho năm tài chính đã kết thúc.

Phần thứ hai của quyết toán thuế liên quan đến các sự kiện đặc biệt như chia cổ tức, hợp nhất, sáp nhập, chuyển đổi loại hình doanh nghiệp, giải thể, hoặc chấm dứt hoạt động. Trong các trường hợp này, nhân viên kế toán phải thực hiện cách làm quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp đến thời điểm có quyết định về những biến động kinh doanh nêu trên, đồng thời đảm bảo tính chính xác và tuân thủ các quy định của pháp luật thuế.

Xem thêm: #Tổng Hợp Các Loại Thuế Doanh Nghiệp Phải Nộp Theo Quy Định

2. Quy định hồ sơ quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp

3.1. Hồ sơ quyết toán thuế TNDN với các doanh nghiệp Việt nói chung

Bộ hồ sơ quyết toán thuế là một tài liệu quan trọng đối với mọi doanh nghiệp, đặc biệt là khi thực hiện quyết toán thuế thu nhập cá nhân của doanh nghiệp (TNDN). Thông thường, bộ hồ sơ này phải bao gồm các phần chính sau đây:

• Tờ Khai Quyết Toán Thuế TNDN: Thực hiện theo mẫu số 03/TNDN theo quy định của Thông tư số 151/2014/TT-BTC của Bộ Tài chính. Tờ khai này là nơi doanh nghiệp cung cấp thông tin chi tiết về thu nhập, chi phí, và các khoản khấu trừ khác liên quan đến thuế TNDN.
• Báo Cáo Tài Chính Năm Quyết Toán: Bao gồm các thông tin tài chính quan trọng như bảng cân đối kế toán, báo cáo lưu chuyển tiền tệ, và báo cáo lợi nhuận và lỗ lãi. Trong một số trường hợp, doanh nghiệp cũng có thể báo cáo quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp đến thời điểm có quyết định giải thể, chia tách, sáp nhập, hợp nhất, chuyển đổi loại hình doanh nghiệp, chuyển đổi hình thức sở hữu, hoặc chấm dứt hoạt động kinh doanh.
• Phụ Lục Kết Quả Hoạt Động Sản Xuất Kinh Doanh: Phụ lục này phản ánh kết quả hoạt động của doanh nghiệp và tùy thuộc vào ngành nghề, doanh nghiệp có thể lựa chọn phụ lục phù hợp. Có các mẫu phụ lục cụ thể như sau:
  • Phụ lục theo mẫu 03-1A/TNDN: Doanh nghiệp thuộc ngành sản xuất, thương mại, dịch vụ.
  • Phụ lục 03-1B/TNDN: Ngân hàng, tín dụng.
  • Phụ lục 03-1C/TNDN: Công ty chứng khoán hoặc quản lý quỹ đầu tư chứng khoán.
• Phụ Lục Đặc Biệt: Các phụ lục khác sẽ được lựa chọn tương ứng với tình hình cụ thể của doanh nghiệp và đã được quy định bởi pháp luật. Đối với doanh nghiệp có dự án đầu tư tại nước ngoài, cần bổ sung thêm các hồ sơ theo hướng dẫn của Bộ Tài chính.

3.2. Hồ sơ quyết toán thuế TNDN với doanh nghiệp có hoạt động khai thác, xuất bán dầu thô, khí thiên nhiên

Đối với các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực khai thác, xuất bán dầu thô hoặc khí thiên nhiên, quy trình quyết toán thuế TNDN đòi hỏi sự chuẩn bị cẩn thận của hồ sơ theo những yêu cầu cụ thể. Dưới đây là hướng dẫn quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp cần chú ý:

• Tờ khai quyết toán thuế TNDN: Doanh nghiệp cần điền đầy đủ thông tin vào tờ khai quyết toán thuế TNDN theo mẫu 02/TNDN-DK. Thông tin này bao gồm các số liệu liên quan đến doanh thu, chi phí, lợi nhuận, và các khoản khấu trừ theo quy định của pháp luật. Việc điền thông tin chính xác và đầy đủ là quan trọng để đảm bảo tính minh bạch và tuân thủ các quy định của cơ quan thuế.
• Phụ lục chi tiết nghĩa vụ thuế của nhà thầu dầu khí: Doanh nghiệp cần lập và nộp phụ lục chi tiết nghĩa vụ thuế của nhà thầu dầu khí theo mẫu số 01/PL-DK. Đây là một phần quan trọng giúp cơ quan thuế hiểu rõ hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến thuế TNDN của doanh nghiệp, đặc biệt là trong ngành công nghiệp này.
• Báo cáo tài chính: Doanh nghiệp phải cung cấp báo cáo tài chính năm hoặc báo cáo tài chính tới thời điểm kết thúc hợp đồng dầu khí. Hướng dẫn khai quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp nên được lập theo quy định kế toán và tài chính hiện hành, phản ánh chính xác về tình hình tài chính của doanh nghiệp trong khoảng thời gian đó.

3.3. Hồ sơ quyết toán thuế TNDN với các nhà thầu nước ngoài

Hồ sơ cách quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp của những nhà thầu nước ngoài đối với việc nộp thuế tại Việt Nam đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng và đầy đủ các thành phần sau đây:

• Tờ khai quyết toán thuế TNDN (mẫu số 03-TNDN): Nhà thầu cần điền đầy đủ thông tin theo mẫu quy định để tổng hợp số liệu thu chi và tính toán số thuế phải nộp.
• Báo cáo tài chính năm: Hồ sơ cần bao gồm báo cáo tài chính năm đầy đủ và chính xác, phản ánh đầy đủ về tình hình tài chính của nhà thầu nước ngoài.
• Phụ lục kèm theo: Các phụ lục cần được đính kèm để minh chứng và làm rõ hơn về các thông tin trong toàn bộ hồ sơ, giúp cơ quan quản lý thuế có cái nhìn tổng quan hơn về hoạt động kinh doanh của nhà thầu.
• Giấy chứng nhận cư trú đã được hợp pháp hóa lãnh sự: Để chứng minh việc cư trú tại nước ngoài, nhà thầu cần cung cấp giấy chứng nhận cư trú đã được hợp pháp hóa tại cơ quan lãnh sự.
• Xác nhận về việc ký kết hợp đồng của các bên liên quan: Để bảo đảm tính chính xác và pháp lý của hồ sơ, nhà thầu cần cung cấp xác nhận về việc ký kết hợp đồng giữa họ và các bên liên quan trong quá trình kinh doanh.
• Hồ sơ miễn giảm thuế theo Hiệp định hoặc bản giải trình (mẫu số 03/TNDN): Trong trường hợp nhà thầu không thể nộp đủ hồ sơ, họ cần cung cấp hồ sơ miễn giảm thuế theo Hiệp định hoặc bản giải trình theo mẫu số 03/TNDN để giải thích và làm rõ tình trạng của họ.

4. Nơi nộp hồ sơ quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp

Theo quy định tại Điều 16 của Thông tư số 151/2014/TT-BTC của Bộ Tài chính, việc nộp hồ sơ quyết toán thuế doanh nghiệp phụ thuộc vào từng trường hợp cụ thể như sau:

• Doanh nghiệp nộp thuế thu nhập doanh nghiệp có đơn vị trực thuộc hạch toán độc lập:
  • Hồ sơ khai thuế thu nhập doanh nghiệp phát sinh tại đơn vị trực thuộc sẽ được nộp trực tiếp cho cơ quan thuế quản lý trực tiếp.
  • Điều này có nghĩa là nếu doanh nghiệp có nhiều đơn vị hoạt động độc lập, mỗi đơn vị sẽ tự thực hiện quyết toán thuế tại nơi mình hoạt động và hồ sơ sẽ được nộp tới cơ quan thuế tương ứng với đơn vị đó.
• Doanh nghiệp nộp thuế thu nhập doanh nghiệp có đơn vị trực thuộc hạch toán phụ thuộc:
  • Hồ sơ quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp sẽ được khai tập trung tại trụ sở chính của doanh nghiệp, bao gồm cả phần phát sinh tại các đơn vị trực thuộc.
  • Điều này áp dụng khi doanh nghiệp có mô hình hạch toán phụ thuộc, nơi tất cả các thông tin về thu nhập và các yếu tố khác liên quan đều được tổng hợp và khai báo tại trụ sở chính để nộp cho cơ quan thuế quản lý trực tiếp.

5. Thời hạn nộp quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp

Theo quy định của pháp luật hiện hành về nộp tờ khai quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp, có những điểm chính như sau:

• Doanh nghiệp có năm tài chính trùng với năm dương lịch:
  • Thời hạn nộp hồ sơ quyết toán thuế là chậm nhất vào ngày cuối cùng của tháng thứ 3, tính từ ngày kết thúc năm dương lịch.
  • Ví dụ: Nếu năm tài chính của doanh nghiệp kết thúc vào ngày 31/12/2022, thì thời hạn nộp là ngày 31/3/2023.
• Doanh nghiệp có năm tài chính khác năm dương lịch:
  • Thời hạn nộp hồ sơ quyết toán thuế là chậm nhất vào ngày cuối cùng của tháng thứ 3, tính từ ngày kết thúc năm tài chính.
  • Nếu năm tài chính kết thúc vào ngày 30/06/2022, thì thời hạn nộp là ngày 30/9/2022.
• Trường hợp chấm dứt hoạt động, chấm dứt hợp đồng hoặc tổ chức lại doanh nghiệp:
  • Thời hạn nộp hồ sơ khai thuế là chậm nhất vào ngày thứ 45 kể từ ngày xảy ra sự kiện đó.
  • Chẳng hạn nếu sự kiện xảy ra vào ngày 15/02/2023, thì thời hạn nộp là ngày 31/03/2023.
• Gia hạn thời gian nộp:
  • Doanh nghiệp có thể được gia hạn thêm tối đa 60 ngày.
  • Để được gia hạn, doanh nghiệp cần phải làm đơn đề nghị trước khi hết hạn nộp hồ sơ quyết toán thuế.
  • Chẳng hạn nếu doanh nghiệp cần gia hạn thời hạn nộp đến ngày 30/05/2023, thì đơn đề nghị cần được nộp trước ngày 31/03/2023.

Việc nắm vững và tuân thủ đúng các quy định về hướng dẫn làm quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp không chỉ giúp tránh được các rủi ro pháp lý mà còn đóng góp tích cực vào sự phát triển bền vững của hệ thống kinh tế. Đồng thời, sự minh bạch và trung thực trong quản lý thuế cũng tạo ra một môi trường kinh doanh lành mạnh, tạo điều kiện thuận lợi cho sự hợp tác giữa doanh nghiệp và cơ quan quản lý.