3 Thông số đánh giá Hệ thống Kiểm soát nội bộ doanh nghiệp

Khi đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ trong doanh nghiệp, việc đảm bảo tính thực tế và hiệu quả là yếu tố cốt lõi. Vậy làm thế nào để đảm bảo tính hiệu quả và đáng tin cậy của các quy trình kiểm soát nội bộ? Trong bài viết này, SAPP Academy sẽ khám phá các phương pháp và thước đo để đánh giá hiệu suất của hệ thống kiểm soát nội bộ, từ đó tạo ra một môi trường kinh doanh an toàn và ổn định.

1. Đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ là gì?

Đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ là việc kiểm tra và đánh giá tính đầy đủ, hiệu lực và hiệu quả thông qua việc phân tích và đánh giá rủi ro. Quá trình này giúp xác định các vấn đề còn tồn tại trong hệ thống kiểm soát nội bộ và đề xuất các thay đổi cần thiết để giải quyết và khắc phục những thách thức này.

2. Lợi ích đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ

• Giảm nguy cơ tiềm ẩn trong hoạt động sản xuất và kinh doanh, bao gồm việc ngăn ngừa sai sót không cố ý gây tổn thất, đảm bảo kế hoạch diễn ra suôn sẻ, kiểm soát ngân sách, giá thành và đảm bảo chất lượng sản phẩm.
• Đảm bảo tính chính xác của các dữ liệu kế toán và báo cáo tài chính.
• Thúc đẩy tuân thủ nội quy, quy chế và quy trình hoạt động của tổ chức, cũng như các luật pháp liên quan.
• Tối ưu hóa hoạt động tổ chức, sử dụng tài nguyên một cách hiệu quả và đạt được mục tiêu đã đề ra.
• Bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư và cổ đông.
• Thực hiện việc lập báo cáo tài chính (BCTC) đúng thời hạn, hợp pháp và tuân thủ các quy định pháp luật liên quan.

3. Đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ dựa trên các thông số nào?

Dưới đây là 3 thông số để đánh giá hệ thống quản trị rủi ro và kiểm soát nội bộ, cùng SAPP Academy tìm hiểu nhé!

3.1. Kiểm soát quản trị

Kiểm soát quản trị là quá trình quản lý và đảm bảo tính hiệu quả của hoạt động trong tổ chức kinh doanh. Ngày nay, vai trò của kiểm soát quản trị doanh nghiệp nội bộ trở nên quan trọng hơn bao giờ hết để đảm bảo sự phát triển của tổ chức.

Các hoạt động liên quan đến đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sự phù hợp của quản trị doanh nghiệp bao gồm việc giám sát, kiểm toán nội bộ và thực hiện chính sách mạnh mẽ.

Các hoạt động kiểm soát tập trung vào mục tiêu và rủi ro có sự xác định rõ ràng, thường được định nghĩa thông qua quy trình doanh nghiệp và dễ đo lường hơn. Dưới đây là một số yếu tố quan trọng trong quá trình kiểm soát quản trị:

• Thứ nhất, phân chia trách nhiệm giữa các bộ phận như phát triển, chuẩn bị dữ liệu, vận hành máy tính và thư viện tệp.
• Thứ hai, kiểm soát hoạt động của các nhà khai thác máy tính thông qua hướng dẫn thủ tục hành chính, lịch làm việc và phân chia nhiệm vụ, cũng như quy trình nhận dạng tập tin sử dụng số tham chiếu hữu hình, vòng bảo vệ và nhãn tiêu đề kiểm tra khi thiết lập.

3.2. Kiểm soát phát triển hệ thống

Mục tiêu là đảm bảo rằng luôn có một hệ thống xử lý hợp lệ mỗi khi ra mắt các ứng dụng mới, đồng thời đáp ứng đầy đủ yêu cầu của bộ phận quản lý và người dùng.

Để đạt được điều này, cần áp dụng các phương pháp sau:

• Thứ nhất, sử dụng tài liệu tiêu chuẩn để đảm bảo tính nhất quán và đúng quy trình.
• Thứ hai, thực hiện các thủ tục tiêu chuẩn bất cứ khi nào có cơ hội để đảm bảo sự hiệu quả và chính xác.
• Thứ ba, quy định các quy trình ủy quyền một cách rõ ràng mỗi khi có ứng dụng mới hoặc cần sửa đổi và mở rộng các chương trình hiện có.
• Thứ tư, áp dụng kiểm tra đầy đủ trước khi triển khai và thực hiện, đảm bảo tính đáng tin cậy.
• Thứ năm, xây dựng một hệ thống bảo mật toàn diện cho chương trình và tài liệu.

Các giai đoạn phát triển hệ thống có thể tóm tắt như sau:

• Thứ nhất, tính khả thi.
• Thứ hai, phân tích hệ thống.
• Thứ ba, lập trình.
• Thứ tư, kiểm tra chương trình.
• Thứ năm, triển khai song song.
• Thứ sáu, chuyển đổi dữ liệu.

3.3. Kiểm soát thủ tục

Hoạt động kiểm soát là việc thiết lập các chính sách và quy trình để đảm bảo rằng các chỉ thị từ bộ phận quản lý được thực hiện một cách hiệu quả. Những chính sách và quy trình này có mục tiêu chính là giúp kiểm soát và quản lý rủi ro mà tổ chức đang phải đối mặt hoặc có thể phải đối mặt.

Có nhiều loại hoạt động kiểm soát nội bộ khác nhau có thể được thực hiện và dưới đây là một số ví dụ về hoạt động đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ trong một tổ chức:

• Thứ nhất, thiết lập quyền kiểm soát.
• Thứ hai, kiểm tra trình tự và các trường dữ liệu quan trọng chứa dữ liệu tham chiếu (ví dụ: kiểm tra tính hợp lệ của dữ liệu và so khớp với các bản ghi tệp chính).
• Thứ ba, kiểm soát đầu vào: Áp dụng quyền ủy quyền đầu vào để đảm bảo tính chính xác và an toàn.
• Thứ tư, kiểm soát xử lý: Đảm bảo rằng tất cả các xử lý từ chối được thực hiện lại một cách đáng tin cậy và đúng thời hạn.
• Thứ năm, kiểm soát đầu ra: Đảm bảo rằng các bản in chứa đủ thông tin để truy tìm nguồn gốc và xác minh tính toán và tổng số được tạo ra bởi máy tính.
• Thứ sáu, bảo trì dữ liệu giao dịch: Hệ thống nên xác minh dữ liệu giao dịch trên tệp bằng cách in các tổng số để đối chiếu độc lập hoặc so sánh với các bản ghi tổng số được tạo ra bởi máy tính.

Chứng chỉ CMA đóng một vai trò quan trọng trong việc nâng cao kiến thức và kỹ năng liên quan đến quản lý tài chính và kế toán, từ đó góp phần vào quản trị rủi ro và kiểm soát nội bộ trong môi trường doanh nghiệp. Đội ngũ kế toán và nhà quản lý có thể tham khảo chương trình đào tạo CMA Hoa Kỳ tại SAPP Academy để nâng cao kiến thức và kỹ năng kiểm soát hiệu quả.

Kết luận

Đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ trong doanh nghiệp là một quá trình quan trọng để đảm bảo tính hiệu quả, hiệu lực và tuân thủ. Việc này giúp đối phó với rủi ro, bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan và đảm bảo sự chính xác của dữ liệu. Đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ là một bước quan trọng trong việc đảm bảo sự bền vững và phát triển của tổ chức trong môi trường kinh doanh ngày càng phức tạp.