Tìm Hiểu Sơ Lược Bộ Môn Financial Reporting And Analysis CFA

Trong hoạt động quản trị doanh nghiệp, việc phân tích báo cáo tài chính hàng kỳ giúp các nhà quản trị nắm bắt được hiệu quả quá trình hoạt động và ra quyết định đối với kỳ tới. Tuy nhiên, để hiểu được ý nghĩa của những con số thể hiện trên báo cáo, người đọc phải có kỹ năng vận dụng các công cụ, phương pháp để phân tích báo cáo, biến số liệu thành những thông tin khai thác được và có ích cho việc ra quyết định. Các bạn sẽ được tiếp cận những kỹ năng đó trong môn Financial Reporting and Analysis. Vậy, cụ thể hơn, môn học này đào tạo những nội dung gì? Hãy cùng SAPP Academy tìm hiểu sơ lược dưới đây!

1. Financial Reporting and Analysis là gì?

Financial Reporting and Analysis hay còn có tên gọi mới được viện CFA đổi lại gần đây là Financial Statement Analysis. Thông thường, người trong nghề hay gọi là môn Phân tích báo cáo Tài chính. Trong môn học, các bạn sẽ được nghiên cứu chi tiết, cụ thể về hệ thống báo cáo Tài chính theo tiêu chuẩn quốc tế (IFRS). Đồng thời, một số kiến thức quan trọng có tính thực tiễn cao cũng được đề cập đến như: Phân tích thuế, hoạt động toàn cầu, nợ,…

Ngoài ra, trong môn học, người học sẽ được học thêm về chuẩn mực kế toán của quốc tế (IFRS) và của Mỹ (US GAAP).

1.1. Nội dung chính của môn Financial Reporting and Analysis

Nội dung môn học Financial Statement Analysis bao gồm:

• Giới thiệu về các hệ thống báo cáo tài chính: IFRS & US GAAP;
• Phân tích các loại báo cáo tài chính;
• Các nghiệp vụ về hàng tồn kho;
• Các nghiệp vụ kế toán về tài sản cố định dài hạn;
• Các nghiệp vụ kế toán về thuế thu nhập doanh nghiệp;
• Các nghiệp vụ kế toán về tài sản và nợ ngoại bảng;
• Phân tích các tỷ số tài chính;
• Chứng khoán và các nguồn thu từ cổ phiếu;
• Phát hiện các dấu hiệu sai lệch trong báo cáo tài chính.

Ngoài ra, bạn cũng cần lưu ý tới những yếu tố sau khi học môn Financial Statement Analysis.

• Income Statement – Báo cáo kết quả kinh doanh: cho biết doanh thu và chi phí của doanh nghiệp sau 1 thời gian.

Các khoản mục trong báo cáo kết quả kinh doanh là: doanh thu, giá vốn hàng bán, lợi nhuận gộp, chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp, lợi nhuận ròng.

• Balance sheet – Bảng cân đối kế toán

Bảng cân đối kế toán phản ánh tình hình tài chính của doanh nghiệp tại một thời điểm. Nó bao gồm: tài sản, nợ phải trả, vốn chủ sở hữu.

• Cash flow statement – Báo cáo lưu chuyển tiền tệ

Trong báo cáo lưu chuyển tiền tệ, người học cần quan tâm đến nội dung 3 loại dòng tiền của doanh nghiệp bao gồm: dòng tiền từ hoạt động sản xuất kinh doanh, dòng tiền từ hoạt động đầu tư, dòng tiền từ hoạt động tài chính.

• Financial ratio – Các chỉ số tài chính

Có 5 loại chỉ số tài chính: nhóm chỉ số hiệu quả hoạt động, nhóm chỉ số khả năng thanh toán nợ ngắn hạn, nhóm chỉ số khả năng thanh toán dài hạn, nhóm chỉ số lợi nhuận và nhóm chỉ số định giá.

1.2. Tỷ trọng môn Financial Reporting and Analysis trong chương trình học CFA

Có thể thấy, môn Financial Reporting and Analysis chiếm tỷ trọng rất cao trong chương trình học CFA đặc biệt là ở Level 1. Bởi vậy, nếu muốn đạt điểm cao trong các kỳ thi cũng như gia tăng cơ hội pass từng level, thí sinh CFA phải nắm thật chắc kiến thức môn này. Bởi nếu để mất điểm các câu hỏi liên quan đến Financial Reporting and Analysis, bạn sẽ mất một số điểm lớn trong tổng điểm.

2. Ôn thi môn Financial Reporting and Analysis

Làm thế nào để tối ưu hiệu quả ôn thi môn Financial Statement and Analysis? Để đạt điểm cao môn này, bạn cần biết lựa chọn nguồn tài liệu phù hợp và tham khảo kinh nghiệm ôn thi từ người đi trước.

2.1. Tài liệu ôn thi

• Nguồn tài liệu chính mà bạn nên sử dụng để học và ôn thi là sách giáo trình CFA Program Curriculum Ebook Information được cấp bởi hiệp hội CFA Hoa Kỳ. Tuy nhiên, sách giáo trình khá dài và không phải ai cũng có đủ kiên nhẫn để nghiên cứu hết, vậy nên, các bạn có thể tham khảo thêm bộ sách Schweser hoặc Wiley để đọc những kiến thức tóm tắt, bài tập ví dụ đi kèm lời giải thích để hiểu sâu sắc hơn về nội dung môn học.
• Bên cạnh đó, bạn có thể tìm kiếm và tham khảo một số nguồn khác như: sách giáo trình Financial and Managerial Accounting của Warren hoặc các video trên Youtube như Chart of Accounts, General Journal, How to make Journal Entries.

2.2. Kinh nghiệm ôn thi chia sẻ từ giảng viên

Theo anh Nguyễn Đức Thái, giảng viên CFA tại SAPP Academy, với các môn về FSA (Phân tích báo cáo tài chính) thì anh khá tự tin vì đã làm kiểm toán vài năm và có ACCA rồi nên không lo lắm. Với những bạn chưa học qua kế toán thì bảo môn này khá khoai vì có nhiều công thức để nhớ. Bí kíp là nên hỏi anh chị đi làm các công việc liên quan đến chuẩn mực và kiểm toán, nhờ họ review lại cho là sẽ nhanh hiểu thôi.

Bên cạnh đó cũng có thể ghi lại toàn bộ công thức theo một logic của riêng mình để ghi nhớ. Tờ tóm tắt công thức cũng là một ý tưởng hay nếu không có thời gian tự tóm tắt.

3. Checklist ôn thi môn Financial Reporting And Analysis 

• Bắt đầu ôn thi sớm:

Đây là một chủ đề lặp đi lặp lại trên các Level khác nhau, nhưng đó là chìa khóa cho FRA. Đây là cấp độ dài nhất và rất quan trọng. Đối với những bạn chưa làm quen nhiều với kế toán, chắc chắn bạn sẽ thấy thuế thu nhập và tài sản dài hạn nằm trong số những phần khó nhất. Bạn có thể phân bổ thêm thời gian cho những phần này.

• Thành thạo mối liên hệ giữa các chỉ tiêu trên 3 loại Báo cáo tài chính:

FSA ban đầu là các khái niệm kế toán mang tính giới thiệu, đặt nền tảng cho toàn bộ môn FSA tại Level 1 và Level 2. Bạn nên “hạ nhiệt” nếu bạn muốn thành thạo trong phần còn lại của FSA. FSA (và kế toán nói chung) trở nên dễ dàng hơn nhiều khi bạn biết cấu trúc của bảng cân đối kế toán (B/S – Balance sheet), báo cáo kết quả kinh doanh (I/S – Income statement) và báo cáo lưu chuyển tiền tệ (CF – Cash flow statement), cùng với các tương quan cơ bản giữa chúng.

Cụ thể là hãy tạo cho bạn mô hình tài chính đơn giản với 3 báo cáo – B/S, I/S và CF, dựa trên một ngành công nghiệp đơn giản. Điều này thường có nghĩa là một ngành dịch vụ không có hàng tồn kho thì chi phí bán hàng tốt,…

Sau đó, hãy nghiên cứu chi tiết các mục kế toán nằm trong các báo cáo tương ứng và mối liên hệ giữa chúng. Một khi bạn thành thạo với mô hình đơn giản này, hãy xây dựng một mô hình phức tạp hơn liên quan đến sản xuất. Sẽ mất thời gian để tìm ra phương cách nhưng nó rất đáng giá.

• Đừng bỏ qua bất kỳ phần nào trong FSA:

Bởi vì kiến thức ở Level 1 sẽ chi tiết hơn ở Level 2. Khi bạn nắm được các nguyên tắc cơ bản, bạn sẽ dễ dàng vượt qua FSA.

• Chuyên ngành kế toán – Đừng đánh giá thấp môn này: 

Các khóa học kế toán tài chính bạn tham gia hầu hết là từ quan điểm của kế toán viên hoặc kiểm toán viên. Tuy nhiên, trong kỳ thi CFA, ứng cử viên nên nhìn mọi thứ dưới góc nhìn của một nhà phân tích. Level 1 có thể dễ dàng hơn cho kế toán viên và CPAs (Chuyên gia kế toán) vì nó liên quan đến kế toán tài chính cơ bản. Ở Level 2, thay vì biết cách hoạt động của thẻ ghi nợ và tín dụng, người ta cần đọc báo cáo tài chính và biết chúng ảnh hưởng đến triển vọng tương lai của công ty như thế nào.

• Hãy xem đây là giá trị gia tăng cho sự nghiệp của bạn, không chỉ cho kỳ thi CFA: 

Nắm vững kế toán tài chính là một kỹ năng cơ bản cho các nhà phân tích tài chính. Một số nhà phân tích có thể thoát khỏi nó và được thăng cấp lên cấp quản lý mà không cần biết cách hoạt động của thẻ ghi nợ và tín dụng. Tuy nhiên, những người này sẽ không bao giờ tự tin về mặt kỹ thuật bởi vì hố sâu khổng lồ này không bao giờ được lấp đầy và sửa chữa.

4. Lưu ý khi học và thi Financial Reporting and Analysis

• Bạn bắt buộc phải biết cách đọc và giải thích 3 thành phần của báo cáo tài chính:

Bảng cân đối kế toán, Báo cáo kết quả kinh doanh và Báo cáo lưu chuyển tiền mặt. Với những bạn học chuyên ngành Kế toán – Kiểm toán, sẽ không khó khăn mấy cho các bạn, nhưng với những bạn khác, sẽ mất khá nhiều thời gian để nắm vững được phần này.

• Sau đó, những khái niệm phức tạp hơn sẽ được giới thiệu:

Ghi nhận doanh thu (revenue recognition); số lượng cổ phiếu pha loãng (diluted shares outstanding); phương pháp tính toán dòng tiền (cash flow calculation methods); phân tích hàng tồn kho (inventory analysis); phân tích tài sản dài hạn và khấu hao (analysis of long term assets and depreciation) và thuế (tax).

Lưu ý: Bạn phải ghi nhớ những điểm giống nhau và khác nhau giữa chuẩn US GAAP và IFRS.

• Đặc biệt, bạn nên chú ý tới:

Nợ tài chính (financing liabilities); tài sản cho thuê (lease) và những tài khoản ngoại bảng (off-balance sheet items). Đây là các khái niệm phức tạp và khó hiểu khi mới tiếp xúc lần đầu, và không may là nó rất hay xuất hiện trong những đề thi (thử). Bạn hãy dành thời gian để tập trung vào những phần này bởi đây là những phần khó nhất trong FSA Level 1.

Còn ở phần Level 2 có các khái niệm quan trọng như: Kế toán hưu trí (Pension Accounting); Kế toán đa quốc gia (Multinational Accounting); Đầu tư liên ngành (Inter-corporate Investment); Kỹ thuật Báo cáo và phân tích tài chính (Financial Reporting and Analysis Techniques); Tài sản tồn kho và tài sản dài hạn (Inventory & Long-lived Assets).

• Ngoài ra, bạn sẽ phải học về các tỷ số như:

Vòng quay hàng tồn kho (inventory turnover ratios), vòng quay phải thu, phải trả (receivables – payables turnover),… Những công thức này rất đơn giản, nhưng sẽ có rất nhiều công thức, vì vậy tốt nhất là hiểu được logic của chúng chứ đừng học vẹt.

Tạm kết

Financial Reporting and Analysis (hay Financial Statement Analysis) là một môn chiếm tỷ trọng khá lớn trong chương trình CFA. Nắm vững được FRA, bạn sẽ gia tăng cơ hội đạt điểm cao trong các kỳ thi. Hy vọng với những nội dung SAPP chia sẻ trên đây, bạn đã hiểu được sơ lược về môn học này.

Để học FRA hiệu quả, bạn sẽ cần phối hợp giữa học kiến thức lý thuyết và thực hành nhiều bài tập. Nếu bạn còn đang loay hoay về phương pháp và tài liệu học tập, bạn có thể tham khảo khóa học CFA Online tại SAPP để có định hướng học phù hợp nhất cho mình. Nhờ vào 3 đặc điểm “Trọn gói – Tiết kiệm – Cá nhân hóa”, các bạn sẽ được cung cấp lộ trình học tập phù hợp, chất lượng, được học linh hoạt thời gian với chi phí bỏ ra tiết kiệm.

Liên hệ với SAPP qua Fanpage hoặc Website nếu cần bất cứ hỗ trợ nào nhé!

Fanpage: https://www.facebook.com/sapp.cfaonline